Kiedy przychodzi do gabinetu pacjent, głównym zadaniem specjalisty jest
przeprowadzenie diagnostyki różnicowej. Polega ona na dogłębnym przyjrzeniu się objawom
pacjenta, w celu postawienia prawidłowej diagnozy, przy jednoczesnym wykluczeniu innych
chorób, czy zaburzeń. Zadanie to należy zarówno do psychiatry, jak i do endokrynologa. W obu
przypadkach dietoterapia może być skuteczną formą pomocy, obok leczenia
farmakologicznego.
Dzisiaj weźmiemy pod lupę dwie jednostki chorobowe, w których objawy, zwłaszcza na
początku diagnostyki, mogą być spójne i opóźniać postawienie prawidłowej diagnozy. Są to
choroba Gravesa-Basedowa i Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD).
Choroba Gravesa-Basedowa ma podłoże autoimmunologiczne, o charakterze
nadczynności tarczycy. Tarczyca jest narządem zlokalizowanym w przedniej okolicy szyi, a do
jej funkcji należy produkcja hormonów, są to powszechnie znane tyroksyna (T4) i
trójodotyronina (T3). Nadczynność tarczycy diagnozujemy wtedy, kiedy zauważamy nadmiar
hormonów tarczycy w organizmie, a poziom TSH jest zbyt niski.
Na nadczynność tarczycy o podłożu autoimmunologicznym chorują głównie kobiety, a
pierwsze objawy pojawiają się w wieku poniżej 35 roku życia. Głównym czynnikiem
wyzwalającym chorobę jest stres. Może być on związany z ważnymi wydarzeniami w życiu, jak
śmierć bliskiej osoby, zmiana zatrudnienia, przeprowadzka, czy mobbing w miejscu pracy.
Stany nasilenia choroby i rozwój objawów mogą mieć bardzo indywidualny przebieg.
Do typowych objawów występujących w chorobie Gravesa-Basedowa należą silne
wahania nastroju z wybuchami złości i agresją, drażliwość, poczucie smutku. Mogą pojawić się
stany lękowe, płaczliwość. Widoczna jest okresowa apatia i niechęć do aktywności fizycznej,
brak energii, uczucie zmęczenia psychicznego. Występują stany przypominające depresję.
Pacjentki zgłaszają problemy ze snem i codzienną regeneracją psychiczną, w ciągu dnia
odczuwają spadki energii, są ospałe, szybko tracą uwagę i koncentrację, natomiast w nocy
mają problem z zaśnięciem, zgłaszają częste wybudzanie się. Zauważa się brak libido i
gwałtowny spadek masy ciała na skutek zaburzeń hormonalnych. Mogą pojawić się migreny
na skutek rozregulowania gospodarki elektrolitowej organizmu.
Coraz częściej w środowisku medycznym mówi się również o chorobie afektywnej
dwubiegunowej (ChAD). Znana jest także pod synonimem: zaburzenie afektywne
dwubiegunowe. Jest to proces, w którym występują silne zmiany nastroju i aktywności. Dzieli
się ją na dwa etapy, mianowicie depresyjne i (hipo)maniakalne, które występują naprzemiennie
w ciągu roku. Choroba ta występuje stosunkowo równie często wśród kobiet i mężczyzn, a
ujawnia się najczęściej między 20 a 30 rokiem życia.
Zwykle pierwszym stadium jest epizod depresyjny, przechodzący następnie wyraźnie w
epizod manii. Przyczyną pojawienia się pierwszych objawów może być, podobnie jak w
przypadku choroby Gravesa-Basedowa, silny stres. Zdarza się, że jest on związany z
przebiegiem porodu, rozwodem, czy zdiagnozowaniem ciężkiej choroby.
Objawami epizodu depresyjnego są między innymi obniżenie nastroju, uczucie
przygnębienia i braku motywacji do podejmowania aktywności. Może dochodzić do
tymczasowej utraty zainteresowań. Osłabieniu ulega koncentracja, dochodzi do spowolnienia myślenia.
Może pojawić się poczucie winy i pesymistyczna ocena zdarzeń z przeszłości.
Pojawiają się objawy somatyczne, takie jak bóle głowy, zmniejszenie apetytu i związany z tym
spadek masy ciała, może pojawić się także bezsenność . Pacjenci zgłaszają dużą męczliwość,
nawet przy niewielkim wysiłku. Spada libido.
Natomiast w okresie manii, który zwykle trwa krócej niż epizod depresyjny, zauważamy
bardzo dużą aktywność z jednoczesnym bardzo ekspresyjnym nastrojem. Pacjent ma zawyżoną
samoocenę, nie umie ocenić ryzyka, a decyzje podejmuje szybko i bez zastanowienia. Pojawia
się słowotok, roztargnienie, a nawet gonitwa myśli, często niezrozumiała dla rozmówców. Na
zaawansowanym etapie choroby może pojawić się duży spadek masy ciała i odwodnienie, ze
względu na zaniedbania pacjenta w sferze potrzeb fizjologicznych. Sen trwa krócej, a popęd
seksualny może przekraczać bezpieczne granice. Często pojawia się gniew i zachowania
agresywne.
Widzimy więc, że takie same objawy mogą pojawić się u podłoża dwóch różnych
chorób, których leczeniem powinni zająć się lekarze dwóch różnych specjalności, psychiatra i
endokrynolog. Obie jednostki chorobowe mocno wpływają na poziom funkcjonowania
pacjenta w codziennym życiu i mają ogromny wpływ na jego otoczenie. Zbieżności objawów
endokrynologicznych i tych natury psychicznej, nakładają na specjalistów obowiązek
prawidłowego różnicowania pacjentów endokrynologicznych i psychiatrycznych. Dlatego tak
ważna jest odpowiednia diagnostyka i umiejętność przeprowadzenia właściwego wywiadu z
pacjentem.
Dietoterapia w obu przypadkach stanowi niezwykle ważny komponent wspierający
terapię. Zmiana systemu odżywiania ma istotny wpływ na odpowiednie funkcjonowanie
układu pokarmowego, a zwłaszcza jelit, gdzie w komórkach błony śluzowej wydzielany jest
szereg substancji bioaktywnych, takich jak hormony i neuroprzekaźniki. Jednym z nich jest
serotonina, zwana także jako “hormon szczęścia”. Serotonina to neuroprzekaźnk pełniący w
organizmie szereg funkcji, między innymi wpływa nasz stan psychiczny, regulując zachowania
impulsywne i seksualne. Jej niedobór prowadzi do bezsenności, braku regulacji apetytu i
zwiększonej wrażliwości na ból. Dysbioza mikroflory jelitowej przebiegająca w dłuższej
perspektywie czasu, stopniowo powoduje nasilenie stanu zapalnego, zaburzenia procesu
wchłaniania, a w konsekwencji prowadzi do zaburzeń funkcjonowania całego organizmu.
Ważnym aspektem jest umiejętność wskazania elementów, które wspierają pracę układu
pokarmowego u pacjenta, a jakie mogą skutecznie ograniczać biodostępność składników
odżywczych. Następnie należy wprowadzić odpowiednio dostosowaną dietę i zmotywować do
zachowania rytmu dobowego, przestrzegania regularnych godzin posiłków i nawodnienia.
Masz pytania? Zapraszamy na naszą stronę zdrowi.info.pl
Hej, przygotowałam specjalnie dla was jadłospis świąteczny, jest oczywiście do pobrania za darmo.
Czy wiesz, że problem ze zrzuceniem zbędnych kilogramów może być rezultatem ciągłych głodówek, braku snu i przewlekłego stresu? Ciągły deficyt kaloryczny, niedospane noce oraz ciągłe życie w biegu i stresie, mogą z czasem doprowadzić do problemów z tarczycą. EDUKACJA ŻYWIENIOWA W BIOMEDIC OLSZTYN Za kontrolę …
Wlewy witaminowe to pewnego rodzaju terapie dożylne, które coraz częściej są przedmiotem zainteresowania w Polsce. Niemalże 3/4 ludzi przyjmuje suplementy diety w postaci witamin, jednak tylko połowa robi to cyklicznie. Co więcej, witaminy w formie tabletek są w 90 procentach wydalane z organizmu. Zaledwie 10 …