Myxedema czyli obrzęk śluzowaty

Myxedema (obrzęk śluzowaty) co to jest?

Myxedema, inaczej obrzęk śluzowaty, to termin od dawna związany z chorobami tarczycy, a zwłaszcza z niedoczynnością tego gruczołu. Pojawia się często w trakcie autoimmunologicznego zapalenia tarczycy (Hashimoto, Graves– Basedow). Polega na odkładaniu się mukopolisacharydów w skórze właściwej, co powoduje obrzęk dotkniętego
obszaru. Pierwszy przypadek Myxedemy zdiagnozowano i wyleczono w latach 90. XIX wieku u dorosłej kobiety. G. R. Murray podał jej ekstrakt tarczycy owczej, a kobieta przeżyła kolejne 28
lat w optymalnym zdrowiu.

Na czym polega problem z obrzękiem śluzowatym?

Obrzęk śluzowaty jest następstwem zwiększonego odkładania się składników tkanki łącznej. Włókna tkanki łącznej rozdziela zwiększona ilość białka i mukopolisacharydów. Taki kompleks białkowo- mukopolisacharydowy wiąże wodę, powodując na początku niegroźne obrzęki, szczególnie wokół oczu, dłoni, stóp oraz w dole nadobojczykowym. W zaawansowanej postaci może występować w dolnej części nóg (obrzęk około goleniowy) i za oczami (tzw. wytrzeszcz w chorobie Gravesa- Basedowa). Obrzęk śluzowaty jest odpowiedzialny za zgrubienie języka oraz błon śluzowych krtani i gardła, co skutkuje gęstą, niewyraźną mową. U osób z niedoczynnością tarczycy często pojawia się charakterystyczna chrypka, uczucie „guli w gardle”, pacjenci zgłaszają problemy z przełykaniem dużych kęsów jedzenia, czy kapsułek. Zdarzają się ciężkie przypadki, które wymagają hospitalizacji. Występują objawy hipotermii, hipoglikemii, niedociśnienia, depresja oddechowa, w końcowym etapie nawet śpiączka.

Poradnia BioMedic Olsztyn – miejsce leczenia niedoczynności tarczycy

Śpiączka z obrzękiem śluzowatym jest najpoważniejszą postacią niedoczynności tarczycy i wiąże się z dużym ryzykiem zgonu. Pacjentkami są zazwyczaj starsze kobiety ze wszystkimi cechami długotrwałej niedoczynności tarczycy, które zgłaszają się z pogarszającym się stanem psychicznym, zaburzeniami termoregulacji, zaburzeniami pracy serca i niewydolnością wielonarządową. Myxedema częściej występuje u kobiet, niż u mężczyzn. Szczyt objawów obserwuje się najczęściej w miesiącach zimowych, co może wskazywać na temperaturę zewnętrzną, jako jeden z czynników wpływających na jej rozwój. Wskazuje się także na kilka innych czynników, takich jak nieunormowana gospodarka glukozowo-insulinowa, wahania gospodarki elektrolitowej,  iedotlenienie (hipoksemia), czy stan podwyższonego ciśnienia. Uważa się, że wszystkie one przyczyniają się w pewnym stopniu do wystąpienia choroby, choć nie jest jasne, czy czynniki te odzwierciedlają jej przyczynę, czy skutek.

Zwiększone odkładanie białka i mukopolisacharydów wokół włókien tkanki łącznej nie jest w pełni rozpoznane, jednak przyjmuje się, że dominują dwa mechanizmy. Pierwszym mechanizmem jest stymulacja fibroblastów przez receptor hormonu tyreotropowego (TSH), co zwiększa odkładanie się glikozoaminoglikanów. Efektem są obrzęki osmotyczne. Badania pokazują, że wiele komórek odpowiedzialnych za tworzenie tkanki łącznej reaguje na wzrost poziomu hormonu tyreotropowego (TSH). Drugi mechanizm to stymulacja limfocytów, które reagują na receptor TSH poprzez
niewłaściwe wytwarzanie immunoglobuliny stymulującej tarczycę (nadwrażliwość typu II IgG). Limfocyty reagują nie tylko na receptory tarczycy, ale także na każdą tkankę z komórkami wyrażającymi receptor. Może to prowadzić do uszkodzenia tkanki i tworzenia bliznowaceń, z odkładaniem się glikozaminoglikanów.

Ciężka postać choroby tarczycy

Obrzęk śluzowaty występuje w ciężkich postaciach chorób tarczycy, które nie są dobrze rozpoznawana lub są nieskutecznie leczone, dodatkową komplikacją może być nie przyjmowanie lub nieprawidłowe przyjmowanie leków przez pacjenta, zaburzenia wchłaniania, zaburzenia gospodarki glukozowo- insulinowej, odwodnienie. Należy pamiętać, że Myxedema to bardzo poważny stan. Każda osoba, która zauważy u siebie objawy obrzęku śluzowatego i przełomu tarczycowego, powinna natychmiast otrzymać pomoc lekarską. Podstawowym krokiem w leczeniu Myxedemy jest wyregulowanie pracy tarczycy, czyli dostosowanie odpowiedniej dawki leku. Konieczne jest wyrównanie niedoborów (m. in. cynk, selen, magnez, witamina D3) oraz kontrola poziomu pierwiastków śladowych, takich jak jod i lit. Zaleca się unormowanie gospodarki glukozowo- insulinowej i elektrolitowej. Niezwykle ważne jest także dążenie do poprawy wchłaniania na poziomie żołądka i jelit. Warto zadbać o higienę rytmu dobowego, prawidłowy sen, regenerację psycho- fizyczną i redukcję stresu. Odpowiednio dobrana dieta i suplementacja przed dietetyka klinicznego wspomoże proces leczenia Myxedemy.